Tasavvuf Ilmi Ve Tarikat Dinciligi (2)

"Allah'in yani sira "evliya? edinenlerin durumu, kendisine ev edinen disi örümcegin durumu gibidir...
Tasavvuf Ilmi Ve Tarikat Dinciligi (2)
Beşir İSLAMOĞLU
Beşir İSLAMOĞLU
Eklenme Tarihi : 22.09.2022
Okunma Sayısı : 487

“Allah’in yani sira “evliya” edinenlerin durumu, kendisine ev edinen disi örümcegin durumu gibidir. Kuskusuz evlerin en dayanaksizi, disi örümcegin evidir. Keske bunu kavrayabilselerdi.” (29/41)

Daha önceki yazilarimizda, tasavvuf ilminin ortaya çikisi, gelismesi ve zamanla nasil yozlasarak rayindan saptigi ile ilgili örnekler vermistik.

Bugünkü yazimizda da tarikatlarin siyasallasmasi, ticarete dalmasi ve STÖ’lere dönüsmesi üzerinde duracagiz.

Selçuklular döneminden itibaren tarikatlar, cemaatlere dönüserek, hem toplumsal ve hem de siyasal alanda güçlenmeye basladilar. “kazan, kazan” sistemiyle onlar yöneticilerden yararlanmaya çalisirken, yöneticiler de onlardan yararlanmaya çalistilar.

Bilindigi gibi, Osmanli devleti, tarikat kurumlarinin ve tasavvuf ehlinin desteklerini alarak kurulmus, yikilisina kadar beraber olmustur. Padisahlar tarikatlara bagli oldugu gibi, Seyhülislam makaminda olanlar ve diger ulema da tarikatlara bagliydilar.

Osmanli Devletinde yöneticiler, tarikatlara/cemaatlere vakiflar kurdurtarak destek verirken, cemaatler de fetvalariyla, reyleriyle destek sagladilar. Böylece vakiflar araciligiyla tarikatlarin dergahlari hizla zenginleserek devasa binalara dönüstü. Bu durum vakif-tekke iliskisinin çarpiklasmasina ve istismarlara sebep oldu. Vakiflarin sömürüye alet edildigini gören Fatih, büyük kismini devletlestirirken, II. Bayezid,  yapilan israrlara direnemeyip devletlestirilen vakiflari tekrar sahiplerine geri vermistir.

Osmanli devletinde ittihatçi kadrolar iktidara gelinceye (1908) kadar, tarikat ve cemaatler “kazan kazan” sistemiyle yollarina devam ettiler; ancak bu tarihten itibaren devlet ile tarikatlarin/cemaatlerin arasi açildi. Cumhuriyetin kurulusundan sonra tarikatlar, tekke ve zaviyeler kapatildi; medrese ve vakiflar ise, Tevhidi tedrisata dönüstürüldü.

Tarikat adi altindaki yasaklar 1950’lere kadar devam etti. Bu tarihten sonra iktidara gelen merkez sag partiler, tarikat ve cemaatlerin önlerini açarak destek verdiler; tarikat ve cemaatler de o partilere destek verdi. Kanunen yasaklar kalkmamis olsa da tarikat ve cemaatler siyasal iktidarlardan ve toplumdan gördükleri destek sayesinde yeniden mesruiyet kazandilar.

1950’lerden günümüze dek, tarikat ve cemaatler, siyasal ve toplumsal alanda gördükleri destekle teblig, irsat, tedris, terbiye gibi faaliyetlerine devam etmislerdir. Özellikle son 20 yilda siyasi iktidardan destek ve himaye görerek faaliyetlerini katlayarak sürdürmüslerdir.

1950 sonrasi tarikatlarin, belirgin bir sekilde cemaatlere ve sivil toplum örgütlerine (STÖ) evrildigini rahatlikla söyleyebiliriz. Bir taraftan STÖ’lere evrilirken, diger taraftan, siyasal ve ekonomik alanlara kaymaya ve dolayisiyla iktidar ve kazanç pesinde kosmaya basladilar. Bunlarin tipik örnegi FETÖ’dür.

Türkiye ekseninde tarikat ve cemaatlerin geldigi yer, -din üzerinden rant saglayarak- siyasallasmak, sirketlesmek, ticaret ve kazanç saglamak olmustur. Elbette siyaset ve ticaret yapmak her insanin hakkidir; ancak siyaset, ticaret ve kazanç pesinde kosmak istiyorlarsa, dini basamak olarak kullanmaktan, tarikat ve cemaat olma iddiasindan vazgeçmeleri gerekir. Bilinmelidir ki din-Allah-peygamber üzerinden rant saglamaya çalisan ve bu degerleri istismar araci olarak kullanan kimseler asla huzur bulamayacaklardir. Bu istismarin vebali agir olacaktir.

Baslangiçta “Allah'i tanimak, kendini Allah'in yoluna adamak, Allah'tan uzaklastiran dünyevi islerden uzak durarak kendini uhrevi hayata hazirlamak” misyonuyla baslayan tasavvuf/tarikat hareketinin, -artik bugün- misyonundan uzaklasarak siyasallastigina ve holdinglestigine sahit olmaktayiz. Önemli bir kisminin, din/hizmet adi altinda -din ticareti yaparak- halkin dini duygularini istismar ederek onlarin sirtindan servetlere, fabrikalara, is merkezlerine, otellere, kaplicalara, okullara, yurtlara, yayinevlerine, dergilere, gazetelere sahip olduklarini ve karun gibi yasadiklarini görmekteyiz.

Uhrevi hayati kazanmaktan, dünyevi hayati kazanmaya evrilen tasavvuf/tarikat hareketi, artik toplumda güvenini bütünüyle kaybetti. Artik tarikat ve cemaatler denilince, insanlarin aklina din ticareti, servet, konfor, torpil, aracilik, kurumlara sizma, müteahhitlik  vs. gelmektedir. Tarikat ve cemaat misyonuyla örtüsmeyen bu olumsuz icraatlardan kurtulmalari artik kolay olmayacaktir.

6.cisini yazmakta oldugumuz “tasavvuf ilmi ve tarikat dinciligi” konusunu, kisa bir özetle sonlandiralim.

Öncelikle bilinmesi gerekir ki “din” konusulacak ise, mutlaka Kur’an ve onu anlayan elçi ve akil merkezde olmalidir. Hangi alanda faaliyet gösterecekseniz gösterin, mutlaka Kur’an’in ögrettigi ahlak ve ilkelere sahip olmak zorundasiniz. Iste Tasavvuf/Tarikat hareketi, Kur’an ve onun muhatabi olan akil yerine, kesf, ilham, rüya, keramet, rabita hurufilik gibi gnostik kaynaklar üretip onlarla yola çikinca, baska inançlara sapti ve yeni bir “amentü” icat etti.

Tarikat dinciliginin yeni amentüsü su esaslardan olusmaktadir:
1.Vahdeti Vücut inanci (la mevcude illallah)
2. Nuru Muhammedi inanci
3. Hulul ve Zuhuriye inanci
4. Tenasuh inanci
5. Velayet inanci
6. Rabita inanci

Bu batil inançlarla ilgili gerekli açiklamalari daha önce yapmistik. Bu inançlara sahip olan mutasavviflarin, hem Allah ve hem de elçisi Muhammed as ile iletisim halinde oldugu, onlardan gerekli bilgileri aldigina inanilir. Oysa “Allah, bir insanla ancak vahiy yoluyla veya bir elçi göndererek ona diledigini vahyeder.” (Sura, 51) Binaenaleyh, -son elçi geldigine göre- artik “din/mesaj gönderme” anlaminda Allah hiç kimseyi muhatap almamaktadir. Vahiy/kitap, tamamlanarak mushafta yerini almistir.

Nebi/resul as da her insan gibi vefat etmistir. (Zümer,30) Artik dirilis gününe kadar hiç kimseyle görüsmesi söz konusu degildir.

(NOT: Tasavvuf/tarikat paradigmasiyla ilgili yazdigimiz bu alti yaziyla ilgili inanç ve düsünceleri kabul etmeyen ve “biz bütünüyle Kur’an mesajlarini dikkate alarak hareket ediyoruz” diyen bir tarikat çikarsa, onu takdir etmek boynumuzun borcu olsun.) 

Selam ve muhabbetlerimle… BESIR ISLAMOGLU

(Bu yazida yer alan fikirler yazara aittir. Hikmet Akademisi’nin bakis açisini yansitmayabilir.)

YAZARA AİT BÜTÜN YAZILAR
1 Resu ve Kitap ile İlgili Bitmeyen Münakaşalar2 MÜSLÜMANLAR CEHENNEME GİRİP TEKRAR ÇIKACAK MI?3 ESKİ ÇAĞLARIN TASAVVURU İLE KUR’AN ANLAŞILMAZ4 KUR’AN’IN DOĞRU ANLAŞILMASINDA MECAZ, TEŞBİH VE TEMSİLİN ÖNEMİ5 Müslüman Geçinenler Nerelerde Yanlış Yaptı?6 Kitle Kültürü Manipülasyondur7 MUHAMMED AS’IN GERÇEK SÜNNETİNİ/YOLUNU, ANCAK KUR’AN’DAN ÖĞRENEBİLİRİZ8 Sorun Dindemi, Dini Yanlış Anlamadamı?9 ALLAH TASAVVURUMUZ, DİN ANLAYIŞIMIZI BELİRLER10 KUR’AN BEŞ TEMEL ÜZERİNE BİNA EDİLMEKTEDİR11 İNSAN OLMANIN ÖLÇÜSÜ,AHLAKTIR.12 GECEYI KADIR YAPAN KURANDIR13 INSAN OLMAK ISTIKAMET ÜZERE OLMAKTIR14 Hesap Vakti Yakindir; Ölümle Baslar15 Seytan Neyimiz Olur?16 Musa (as) Ile Bir Kul Yolculugunda Verilen Mesaj17 Harut Ve Marut Kissasinda Verilen Mesaj18 Cinlerin Mitlestirilmesi (5) 19 Cinlerin Insan Anlaminda Kullanilmasi (4)20 Ayetler Baglaminda Cin Kavrami (3)21 Cin Kavramini Hurafelerden Arindirmak (2)22 Ins ve Cin Terkibi Ne Demektir? (1)23 Tasavvuf Ilmi Ve Tarikat Dinciligi (2)24 Tasavvuf Ilmi Ve Tarikat Dinciligi (1)25 Insani Kölelestirmek En Agir Suçtur 26 Dua-Kader-Imtihan Iliskisi (Dua kaderi degistirir mi?) 27 Elestirilerde En Büyük Sorun, Ahlaksizliktir28 Kitap'i Dogru Tanimak29 Illet/Sebepler Degistiginde Hükümler De Degisir30 Kurban Sadakasinin Güncellenmesi Zorunludur31 Hac Ibadetini Güncellemek, Zarurettir Haccin Vakti (Hac Aylari)32 Hac Ibadetini Güncellemek, Zarurettir 33 Din Ögrenmede Kistas Nedir?34 Kur' an-i Reyi Ile Tefsir Edenler Kafir Olur Mu?35 Tenkit, Bir Tezin Dogrulugu Için Zaruridir; Ancak Cedele Dönüstürülmemelidir36 Dava, Hakka Riayet Etmekle Kazanilir37 Geceyi Kadir Yapan, Kur'an'dir38 Salatin, Namazla Iliskisi Üzerine?39 Kur'an'in Maksat ve Misyonu, Sorun Çözmektir40 Kur'an'da Ne Aradiniz Da Bulamadiniz? 41 Toplumda Allah'in Dini Yerine "Karma? Dinler Tercih Edilmektedir. Siz Hangi Dini Seçtiniz?42 "Kur'an Bize Yeter? Üzerine Yapilan Tartismalar43 Sirk Kosmanin Temel Nedeni, Allah'a Olan Güvensizliktir44 Imanlarina Zulüm Bulastirmayanlar Ancak Güvendedir 45 Haddini Bilmek, Insan Olmanin Temel Sartidir46 Hakikat, Batini Yollarla Ögrenilebilir Mi? 47 Din Üzerinden Yapilan Zulümler48 Zulüm Devam Ediyorsa, Tövbe ve Helallesme Anlamsizdir49 Gençlik Niçin Islam'a Mesafelidir? (Enes Kara ve benzer durumlar üzerine)50 "Kabir Ehlinden Yardim Isteyiniz?! "Allah Ile Beraber Baska Bir Ilah! Öyle MI??51 Kimin Isigiyla Nurlaniyorsunuz?52 Hangi Unsurlar Sirke Götürür?53 Islam, Kisi Odakli Degil, Ilke Odakli Bir Sistemdir 54 Kur'an'in Dogru Anlasilmasina Yönelik Sorun, Zihniyet Sorunudur55 Erdemli Toplum Nasil Olusur?56 Islam’da Ilkeler Kadim ve Bakidir, Içtihat Ise Hadis ve Konjonktureldir57 Siyaseti Dinlestirmek ve Dini Siyasallastirmak Üzerine?58 Sünnete Kimler Daha Baglidir?59 Ehl-i Sünnet Bir Koalisyondur; Homojen Bir Yapi Degildir60 Aliya Izzetbegoviç’i Mütefekkir Kilan Faktörler61 Allah Hakkinda Delilsiz Konusmak, Ona Iftira Atmaktir62 Resulullah As’dan Sonra Yasanan Hadiseler, Onun Mesajini (Yolunu) Degistirmistir/Saptirmistir -2-63 Resulullah As’dan Sonra Yasanan Hadiseler, Onun Mesajini (Yolunu) Degistirmistir/Saptirmistir -1-64 Hak Gaspi, Ibadetlerin Kazancini Tüketir65 Ahlakin Sarti Kaçtir?66 Her Iyi Müslüman, Ayni Zamanda Iyi Insandir67 Kurban Ibadetini (Kurban Etmeden!) Dogru anlamak -2- 68 Hayvanlar Ihtiyaç Üzerine Kesilir; Gelenege Kurban Edilemez -1-69 Kur’an’in Hükümlerinde Tahrifat Yapmak, ?Dine Karsi Din? Uydurmaktir -6-70 Kur’an’in Hükümlerinde Tahrifat Yapmak, ?Dine Karsi Din? Uydurmaktir -5-71 Dinde Tahrifat Yapmak, Apaçik Bir Bühtandir -4-72 Dinde Tahrifat Yapmak, Apaçik Bir Günahtir -3-73 Dinleri Ile Ilgili Uydurduklari Kendilerini Aldatmisti -2-74 Dinleri Ile Ilgili Uydurduklari Kendilerini Aldatmisti -1-75 Insan Hayatinin Güvencesi Kisastir76 Insanca Yasamanin Ön Kosulu, Nesil Emniyetidir77 Er Kisi Niyetine78 Buhari’nin ?Camiu’s-Sahih? Adli Eserinin, Kur’an’la Esitlenmesi Çabalari Üzerine79 Akilla Temellendirilmeyen Iman, Koftur -2-80 Vahiy ve Akilla Temellendirilmeyen Iman, Koftur -1-81 Güçlünün Yaninda Yer Almak82 Mesafe, Maske ve Temizlik Sadece Coronavirüse Karsi Degil83 Müslümanlar Kimlik Krizi Mi Yasiyor; Yoksa Sahte Kimlik Mi Tasiyor?84 Ibn Rüsd Müktesebatinin Temeli Akildir85 Imam Gazali’yi Dogru Anlamak86 Bilim Gelistikçe Din Tasavvuru Da Degisir87 Dava Sahipleri Nerdesiniz? 88 Sahitlik, (Sehitlik), Hak ve Adaletin Gerçeklesmesi Içindir89 Görevimiz ?Iman Sorgulamak? Degil, Zulmü Sorgulamaktir90 Kaluu Bela Allah Ile Ahitlesmektir. Bakin Nasil!91 Zekât Kurumunun Güncellenmesi (6)92 Zekât Kurumunun Güncellenmesi (5)93 Zekât Kurumunun Güncellenmesi (4)94 Zekât Kurumunun Güncellenmesi (3)95 Zekât Kurumunun Güncellenmesi (2)96 Zekât Kurumunun Güncellenmesi (1)97 Dini 21. Asrin Akliyla Anlamak / Yorumlamak
YORUMLAR
YENİ YORUM YAP
güvenlik Kodu
EDİTÖRDEN
Bizimle sosyal ağlarda bağlantı kurun!