İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KİTAB TANITIMI

İklim Değişikliği: Disiplinlerarası Bir Değerlendirme- 

Murat Sezik, Gülizar Çakır Sümer

Kentleşme yazınında uzun yıllar alana önemli katkı sunan İdealKent Yayınları’nın bir süredir çevre konularında çıkarmış olduğu kitap çalışmalarının ilkleri arasında sayılabilecek İklim Değişikliği: Disiplinlerarası Bir Değerlendirme kitabı, İnönü Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü, Kentleşme ve Çevre Sorunları Anabilim Dalı’ndan iki akademisyen, Doç. Dr. Murat Sezik ve Doç. Dr. Gülizar Çakır Sümer editörlüğünde hazırlanmıştır. Aynı zamanda bu kitap, İnönü Üniversitesi Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin destekleri ile oluşturulmuştur.

Kitapta bahsedildiği üzere, iklim değişikliği ile ilgili konuları çalışmanın sınırlılığı, onun çok nedenli ve çok sonuçlu olması sebebi ile bütünleşik olarak ele alınmasının zorluğundan kaynaklanır. İklim değişikliğinin tek zamanlı, belirlenmiş tek bir mekâna yönelik, tek sebepli ve sonuçlu bir kavram olmamasından kaynaklı, iklim değişikliği üzerine gerçekleştirilen çalışmalar küresel düzeyde olduğu kadar küçültülen çalışma ölçeklerinde, bir ya da birden fazla faaliyetin incelenmesi şeklinde sınırlandırılarak da ele alınmaktadır. Böylece iklim değişikliğine bağlı olarak ortaya çıkan binlerce sorun arasından birkaçı seçilerek incelenir. Pek çok farklı disiplin ve alt disiplinde yaygın olarak çalışılması da bu yüzden gereklidir. İklim değişikliği konularını disiplinlerarası çalışmanın öneminden kaynaklı İklim Değişikliği: Disiplinlerarası Bir Değerlendirme kitabı isminden de anlaşıldığı üzere; sosyoloji, siyaset bilimi, kamu yönetimi, şehir ve bölge planlama, beslenme ve diyetetik gibi farklı disiplinlerden oluşan on beş yazara ait on iki ayrı bölümden oluşmaktadır.

Kitapta, Murat Duzcu ve Abdullah Aydın tarafından kaleme alınan, “Paris Anlaşması Sonrası Dönemde Uluslararası İklim Değişikliği Politikası” başlığıyla iklim değişikliği bağlamında üretilen politikaların tarihsel seyri inceleme konusu yapılmıştır. Çiğdem Tuğaç “İklim Değişikliğinin Küresel, Bölgesel, Ulusal ve Yerel Boyutları ve Geleceğe Dönük Yaklaşımlar” başlıklı yazıda iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak için küreselden yerele uzanan yaklaşımları değerlendirmiştir. Feride Fatma Bilgili ise “İklim Değişikliğinin Kentsel Risk Algısının Değişimi Üzerine Etkileri”ni incelerken, “İklim Değişikliği ve Çevresel Güvenlik İlişkisi” İlke Bezen Tozkoparan tarafından kaleme alınmıştır. İklim değişikliğinin insanlar üzerindeki en can yakıcı etkilerinden olan zorunlu göçler bu çalışmanın iki editöründen biri olan Murat Sezik tarafından “İklim Değişikliği ve Göç” başlığı altında incelenmiştir. Buse Şişman da, “İklim Değişikliğinin Tarımsal Faaliyetlerdeki Yansımaları ve Agroekolojik Öneriler” başlıklı yazısıyla katkı verirken, Onur Özkan, “İklim Değişikliği ve Toplum-Doğa İlişkisinin Kırsal Çevredeki Su Sorunlarına Etkisi” başlığını ele almıştır. Ayşe Özcan Buckley ise “Türkiye Yerel İklim Eylem Planlamasına Eleştirel Bir Yaklaşım: Kıyı Kentleri Enerji ve İklim Eylem Planlarının Konuyu Tartışma Biçimi” başlığı ile katkı sağlamıştır. İklim değişikliğinin günümüz dünyasının ana yaşam merkezleri haline gelen ve pek çok işlevi bünyesinde barındıran kentler üzerindeki etkilerinin azaltılması ayrı bir önem taşımaktadır. Kitapta bu konuda birbirinden kıymetli değerlendirmeler ve öneriler yer almaktadır. Kitabın ikinci editörü Gülizar Çakır Sümer “Olağan Dışı Hava Koşullarına Hazırlıklı Olmak: Kentsel Alanlarda Kar ve Buz Yönetimi” başlığını kaleme almıştır. Alkan Üstün ve Bahattin Cizreli ise iklim değişikliği ve toplum ilişkisini “İklim Değişikliği ile Mücadele Kapsamında Kömürden Çıkış Politikası ve Kömüre Bağımlı Yerleşim Alanlarında Adil Dönüşüm” başlığında incelemiştir. İrem Yakışıklı ve Derya Dikmen, “İklim Değişikliği İle Yerel Ölçekte Mücadelede Slow –Food (Yavaş Yemek) Hareketi ve Sürdürülebilir Beslenme” konusunu tartışmışlardır. Son olarak da Gökberk Uray, “İklim Kriziyle Mücadelede Yerel Yönetimlerin Rolü” başlığı ile yerelde en önemli siyasal aktör olan yerel yönetimlerin iklim kriziyle mücadeledeki yerini ele almıştır.

Kitap, zengin içeriği ile uluslararası, ulusal, bölgesel ve yerel ölçeklere değinirken farklı disiplinlerin görüşleri ile çok sesli bir bakış açısı ortaya koymaktadır. Kitaptaki bölümlerin diziliminde uluslararası alandan yerel çalışmalara doğru bir sıra izlendiği ancak bu sıra yapılırken hiyerarşik değil ölçeksel olarak daralan bir yaklaşım izlendiği söylenebilir. Böylece okuyucunun zihin dünyasında daha geniş bir çerçeveden kendi yaşam çevresiyle bütünleştirebileceği alana doğru giden bir sıra izlenmiştir.

Çevre sorunlarının her geçen gün giderek hız kazandığı ve deneyimlendiği günümüz krizler çağında hem literatüre hem de iklim değişikliğine uyum ve iklim değişikliği ile mücadele konularında katkılar sunacağı çok açıktır.