Aynaya Aynanıza bakarımsınız?
Başkalarını bilen kimse bilgili,
Kendini bilen kimse akıllıdır. Lao-TSZE’
Kaç yaşında olursanız olun. Zaman zaman aynalarınıza titizlikle ve özenle bakınız. Onlar, o yaşa kadar sizin biriktirdiklerinizin; Alıp, verdiklerinizin bir yansımasıdır. Aynalarınız demekle tekil bir aynayı kullanmadım. Aynanın çoğulunu kullandım. Ayna mı dedim? Benim bir tek aynam yok ki. Birçok aynam var. Onları zaman içerisinde kullanır, aynalarımda gördüklerimin hesabını kendime sorar, yüzleşirim. Bu bazen yazılarım; Sözlerim, arkadaşlarım, arkadaşlıklarım, komu komşum olur. Bazen karım, çocuklarım, torunlarım ve bunlara olan sevgim, davranışlarım olur. Bazen onların bana olan sevgileri davranışları olur. Bazen de; Yüzüm, vücudum, vücudumun benimle uyumlu hareket edip etmediklerine bakarım. Bunlar hep benim aynalarım olmuştur. Bu yaşıma gelinceye kadar şunu öğrendim ki, baktığım aynalar bana yalan söylemiyor. Ben onlara bugüne kadar nasıl davranmışsam, aynada gördüklerim onların bir yansımasıdır. Aynalarıma ne kadar doğru bakmasını ve sık sık kullanmasını bilirsem, aynalar bana doğruları yansıtıyor ve kendimle yüzleşmeyi öğretiyor. Öğrenip ve uyguladıkça, çevremle birlikte huzurlu bir ortamda yaşama imkânı buluyor ve kendimle barışık bir insan olarak yaşıyorum. Bu bazen yalnız başına kalmamı gerektiriyorsa, onu da öğreniyorum.
Zamanım elverdikçe haberdar olduğum toplantılara, söyleşi, panel, konferanslara katılmaya çalışırım. İnsanların konuşmalarını, davranışlarını izlemeye çalışırım. O insanın orada söyledikleri ile o insan hakkında hemen kanaat oluşturmaya çalışmam. Geçmişteki yaşanmışlığına, o yaşanmışlıktan getirdiği paradigmalarına, yalnız kafasının içinde taşıdıkları bagajlarına değil, konuşmalar içerisinde ceplerinde taşıdığı, geçmişten getirdiği her an fırlatmaya hazır beklettiği taşları, birer birer yersiz ve zamansız fırlattıklarına bakarak, aynalarını yüzlerine tutmaya çalışırım. Aynalarına bakmayı bilenler, girdikleri toplantılarda, bagajlarını getirdikleri gibi götürmezler. Bagajlarının içini yenileyerek, bir kısmını bırakarak, bir kısmını yenileri ile değiştirerek giderler. Diğer bir güne, yeni bir toplantıya aynalarına bakmış, kendilerini yenileyerek girerler. Bunları diğer bir toplantıda yenilenmiş olarak görür sevinir yol alırım. Kimileri ise bagajlarını getirdikleri gibi götürürler. Bunlar her halleriyle kendilerini belli ederler. Böylelerinin ağlanacak hallerine güler geçerim.
Sevgili okurlarım siz siz olun, söyleşiler, panel ve konferanslarda, ya da ben dahil insanların yazdıkları söyledikleri her ne kadar önemli olsada, geçmişten getirdiği ve üzerinden atamadığı ve atamayacağı günlük hal ve davranışlarına bakın. Ayna tutun yaşamına. Bir süre o insanı izlerseniz kendini ele verir. Gerçeklikten kaçamaz. Sahiciliği ile riyakârlığı aynasında sırıtır. Aslında bu kadar yazı yazmama gerek bile yoktu. Ziya Paşanın; "Âyinesi iştir kişinin lafa bakılmaz / Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde" beyitine bir bakmamız her şeyi ne kadar da güzel ifade etmiyor mu sizce?
28 Mayıs 2025 Çarşamba Malatya Sonmanşet gazetesinde çıkan köşe yazım Asım Demirkök
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Hikmet Akademisi'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
