Saglik Çalisanlarinin Covid-19 Ile Mücadelesinde Toplumsal Sorumluluklarimiz

Insanin varolusundan günümüze toplumlar birçok saglik sorunu mücadele etmistir...
Saglik Çalisanlarinin Covid-19 Ile Mücadelesinde Toplumsal Sorumluluklarimiz
Dr. Murat AYHAN
Dr. Murat AYHAN
Eklenme Tarihi : 29.08.2021
Okunma Sayısı : 1000

Giris

Insanin varolusundan günümüze toplumlar birçok saglik sorunu mücadele etmistir. Bu mücadele yelpazesinin en büyük kismini muhakkak ki; binlerce insanin yasamini yitirmesine sebep olan salgin hastaliklar olusturmaktadir. Salgin hastaliklar tarih boyu cografyalara etki edip insanlarin ve toplumlarin yasayislarini degistirmistir.. Salgin hastaliklarla mücadele etmek isteyen toplumlar çesitli arayislara girismislerdir (Kiliç, 2004). Bu arayislarin büyük bölümünde saglikçilarin etkinligi ve gayreti önemli rol oynamistir. Saglik çalisanlarinin gayretleri sonucunda ortaya çikan çözümler ile saglikli bir toplum olusturmaya gayret edilmistir. Saglik çalisanlarinin çalisma kosullarindan tutunda, risk altinda olma durumlari ve çalisma kosullarinin iyilestirilmesi topluma maksimum fayda saglayacagi bilinen bir gerçektir (Kaya ve Özcan, 2009)

Salginin Küresel Boyutu

Toplumun tüm tabakalari ve özellikle özveri ile çalisan saglikçilarin olusturdugu çözümlerin toplumun tüm siniflarina ayni düzeyde yansimis olmasi gerekir. Fakat teknoloji ve dijital çag olarak isimlendirdigimiz günümüzde bile Covid-19 salgini ile mücadele ederken öncelik ekonomik düzeyi yüksek olan toplumlara verilmistir (DSÖ, 2020). Bu kapsamda birçok ülkenin üye oldugu Dünya saglik örgütü bir açiklama yapma geregi duymustur. Dünya Saglik Örgütü yaptigi açiklamada asilama çalismalarinin ekonomik düzeyi yüksek olan toplumlarla birlikte diger alt ekonomik düzeye sahip olan toplumlara da ayni zamanda ulastirilmasi gerektigini belirtmistir. Bu gereklilik özellikle Covid-19 gibi küresel bir sorun haline gelen salginlarda kendini daha fazla hissettirmektedir.  Bilindigi üzere Covid-19 virüsü ilk defa  Çin’in Vuhan kentinde ortaya çikmis daha sonra ise tüm dünyaya yayilip küresel bir boyuta ulasmistir. Dünya Saglik Örgütü Çin Ülke Ofisi, 31 Aralik 2019 tarihinde, Çin’in Hubei eyaletinin Vuhan sehrinde, sebebi o an için bilinmeyen zatürre vakalari bildirmis ve 5 Ocak 2020 tarihinde ise, daha önce insanlarda tespit edilmemis yeni bir coronavirüs tanimlanmistir. Baslangiçta 2019-nCoV olarak ifade edilen bu hastalik, daha sonra Covid-19 olarak adlandirilmis ve Çin’de ortaya çiktiktan sonra, üç ay gibi kisa bir süre içerisinde tüm dünyayi etkisi altina almistir. 12 Mart 2020 itibariyle Dünya Saglik Örgütü tarafindan pandemi olarak ilan edilen Covid-19 salgini; fiziksel, ruhsal ve sosyal olarak dünya insanligini tehdit etmeye devam etmektedir Bu virüsten ötürü bir çok ülke pandemi karari almistir (Budak ve Korkmaz, 2020).

Salgin Sürecinde Sosyal Sorumluluklarimiz

Küresel bir salgin olan Covid-19 hayatin tüm boyutlarina etki etmistir. Covid-19 sadece saglik alanina etki etmekle kalmamis ayni zamanda ekonomik, sosyal ve hatta siyasal alanda bile kendini göstermistir. Tüm dünyanin gündemi bir anda degismis bütün ülkeler Covid-19 ile mücadele programlari açilamak zorunda kalmislardir. Insanlarin ve toplumlarin yasayislari derinden etkilenmis toplumlarin sosyal dengeleri alt üst olmustur. Insanlarin aliskanliklari degismistir (Üstün ve Özçiftçi, 2020). Genelde bakildiginda tüm toplumsal siniflara Covid-19 etkileri derinden görülürken bu saglik çalisanlarinda daha belirgin ortaya çikmistir. Saglik çalisanlarinin en çok desteklenmesi gereken bu dönemde toplumda saglikçilar Covid-19 ile mücadele eden degil de sadece Covid-19 riski, tasiyan bireyler olarak görülmüs hatta onlardan uzaklasilmaya çalisilmistir. Saglik çalisanlarina toplumda destek kampanyalari düzenlenmis ama bu kampanyalar uzun süreli olmamistir. Örnegin saglik çalisanlari verdigi mücadeleden dolayi üç gün alkislanmis daha sonra bu destek çokta fazla hissedilmemistir.

Salgin Sürecinde Saglik Çalisanlarina Karsi Sorumluluklarimiz

Toplumun verdigi destekten memnun olduklarini belirten saglik çalisanlari bunun sürekli olmasi gerektigini ifade etmislerdir. Çünkü mücadele ettikleri Covid-19 virüsünün etkilerinin hem ortadan kaybolmadigi için kendilerine verilen desteginde hemen ortadan kaybolmamasi gerektigini belirtmislerdir.  Özellikle toplum tarafindan verilen destegin sadece görünür halde olmamasi gerektigini bu destegin tüm yönleri ile olmasi gerektigini belirtmislerdir (TTB, 2020). Günlerce ailelerinden uzak kalan, düzenli bir uyku dahi alamayan, düzenli yemek yiyemeyen ama buna ragmen sürekli çalismak zorunda kalan saglik çalisanlarinin toplumdan talebi ise kendilerine köstek olunmamasi gerektigi yönündedir. Toplumda yasayan bireylerden saglik çalismalarinin en önemli talebi olaya biraz empatik yaklasmalari gerektigidir Bunun bir savas oldugunu görünmeyen bir virüsle savastiklarini en büyük destekçilerinin insanlarin onlara empatik yaklasip islerini kolalastirmalari gerektigini belirtmislerdir (ITO, 2020).

Sonuç

Sosyal sorumlulugun bir geregi olarak toplumun tüm bireyleri hassas bir zaman olan pandemi dönemlerinde sorumluluklarini yerine getirmeleri gerekmektedir. Özellikle bu pandemi ile mücadele eden saglik çalisanlarina verilecek destek için alacagimiz sorumluklari ve görevleri yerine getirmemiz toplumun sagligi açisindan önemlidir. Saglikçilar en önde pandemi ile mücadele ederken bizimde sorumluluklarimizin geregi saglik çalisanlarini harfiyen dinleyip tedbirlere uymamiz gerekmektedir (Özboran, 2020). Saglikçilarin özellikle üzerinde durdugu maske kullanim, sosyal mesafe kurali ve hijyen kurallarina dikkat ederek saglik neferlerine destek saglamaliyiz. Böylelikle saglik neferlerinin isleri kolaylasacak ve toplum sagliga daha kisa sürede saglanacaktir (Koca, 2020).

Kaynakça

Çetintepe I. COVID-19 salgini ve saglik çalisanlari. Journal Biotechnol and Strategic Health Res. 2020;1(Özel Sayi):50-4.

T.C. Saglik Bakanligi Halk Sagligi Genel Müdürlügü (2020). COVID-19 (SARSCoV2 Enfeksiyonu Rehberi (Bilim Kurulu çalismasi).

Aslan R. Tarihten günümüze epidemiler, pandemiler ve Covid-19. Ayrinti Dergisi. 2020;8(85):35-41. http://www. dergiayrinti.com/index.php/ayr/article/view/1353/2382

Kara A. Domuz gribi (Pandemik Influenza 2009, Influenza 2009 H1N1). Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Dergisi. 2010;53(1):42-58.

Agudelo, M.A.L., Jóhannsdóttir, L. ve Davídsdóttir, B., (2019), “A Literature Review of the History and Evolution of Corporate Social Responsibility”, International Journal of Corporate Social Responsibility, 4(1), s.1-23

G.K. ve Dartey-Baah, K, (2020), “Corporate Social Responsibility: Strategy for Boosting Brand Perception and Competitive Advantage”, In CSR and Socially Responsible Investing Strategies in Transitioning and Emerging Economies, IGI Global, s.65-78.

https://www.who.int/emergencies/what-we-do/prevention-readiness/disease-commodity-   packages/dcp-ncov.pdf?ua=1

(Bu yazida yer alan fikirler yazara aittir. Hikmet Akademisi’nin bakis açisini yansitmayabilir.)

 

YORUMLAR
Haci Bayram Zengin
30.8.2021 11:41
Murat hocamin ellerine saglik güzel bir analiz olmus. Toplumun tüm bireylerinin sorumluluklarini yerine getirmenin önemini bir kez daha hatirlatmis olmasida bir okadar güzel olmus.. Hasan agabey sizlerde bizlere hatirlatmalarinizdan dolayi tesekkür ederim. Saygilarimla Dr. Haci Bayram Zengin

YENİ YORUM YAP
güvenlik Kodu
EDİTÖRDEN
Bizimle sosyal ağlarda bağlantı kurun!