BİLİM GELİŞTİKÇE, DİN TASAVVURU DA DEĞİŞİR

Bilim ile ilim arasında ayırımın yapılması doğru olmadığı gibi, din ile bilim arasında da bir ayırım yapılamaz; zira akıl ve deneye dayalı olan bilim, Allah’ın tekvini kitabı olan kainat ayetlerini (dini) inceler. Allah’ın tenzili ve tekvini kitapları arasında bir çelişkinin olması nasıl imkansız ise, din ile bilim arasında çelişki de imkansızdır. Esasen bilim, dinin bir parçasıdır. Dolayısıyla din ile bilim arasında da asla bir tezat yoktur ve biri diğerine engel teşkil etmez.
BİLİM GELİŞTİKÇE, DİN TASAVVURU DA DEĞİŞİR
Beşir İSLAMOĞLU
Beşir İSLAMOĞLU
Eklenme Tarihi : 5.05.2024
Okunma Sayısı : 192

BİLİM GELİŞTİKÇE, DİN TASAVVURU DA DEĞİŞİR

 

Bilim ile ilim arasında ayırımın yapılması doğru olmadığı gibi, din ile bilim arasında da bir ayırım yapılamaz; zira akıl ve deneye dayalı olan bilim, Allah’ın tekvini kitabı olan kainat ayetlerini (dini) inceler. Allah’ın tenzili ve tekvini kitapları arasında bir çelişkinin olması nasıl imkansız ise,  din ile bilim arasında çelişki de imkansızdır. Esasen bilim, dinin bir parçasıdır. Dolayısıyla din ile bilim arasında da asla bir tezat yoktur ve biri diğerine engel teşkil etmez. 

 

Peki, ilim/Bilim ile din arasında çatışmanın olduğu nasıl uyduruldu?

Tarihe baktığımızda, bu düşüncenin ortaçağ Kilise inancına ait olduğunu rahatlıkla görebiliriz. Bilindiği üzere Ortaçağ’da tahrif edilmiş bir Hristiyanlık dini vardı. Bu dinin merkezinde kilise, yani din adamları vardı ve ayrıcalıklı bir statüye sahiplerdi. Avrupa’da devlet yapısına bile bu din adamları hakimdi. Kilisenin koyduğu kurallar ve din adamlarının sözü otorite kabul edilirdi. 

 

İşte bütün ilmi ve bilimsel çalışmaları denetleyen o dönemin din adamları, yapılan birçok bilimsel çalışmayı –dine aykırı görerek- yasaklamış ve bilim adamlarını da cezalandırmıştır. 

Bilim ve kilise arasındaki çatışmayı en net gösteren olaylardan biri Galileo’nun cezalandırılmasıdır. Din adamları (Kilise), Galileo’nun fikirlerini kutsal kitaba aykırı bularak, 1633 yılında yargılamış ve ömür boyu hapse mahkum etmiştir. 

 

Kabul etmek gerekir ki bilim/ilim geliştikçe, ona paralel olarak insanların “din tasavvuru” da olumlu yönde değişmektedir. Rönesansın bilimsel devrimi, nasıl Ortaçağ Hristiyan din tasavvurunu değiştirdiyse, Müslümanların bilim/ilimde ilerlemesi de Müslümanların din tasavvurunu olumlu değiştirecektir. Bizdekinin adı “Rönesans” değil, “ihyau ulumuddin” olacaktır. Tabi bu ihya, Gazali’in ihyasından çok farklı ve “hakiki ihya (diriliş)” olacaktır.

Şimdi, ilim/bilimin gelişmesiyle Müslüman tasavvurunun nasıl değiştiğine dair birkaç basit örnek verelim.

 

1. Geçmiş tarihlerde “Allah, bir kral gibi arşa/tahta oturmuş, oradan talimat veriyor” zan edilirdi. Kainatla ilgili ilim gelişince, Allah’ın, bir kral olmadığı, tüm kainata sistemini yerleştiren, (bir tür determinizm) takip eden, yenileyen ve varlığını/gücünü bütün yarattıklarında gösteren halikul bari ve hayyul kayyum olduğu açık bir şekilde anlaşıldı.

2. Geçmişte “Allah’ın yarattığı dünya düz bir tepsi gibi” düşünülürdü; Oysa bilim, dünyanın küre şeklinde yuvarlak ve hem kendi ekseni etrafında hem de güneşin etrafında dönen bir gezegen olduğunu ispatladı. 

3. Geçmişte kainat ve içindekilere, Allah, “ol” diye emri verir, onlar da anında oluverir” şeklinde anlaşılırdı; oysa bilim, evrenin milyonlarca yıllık sürede tekamül ettiğini ve her bir varlığın tekamül/evrim süreci olduğunu ortaya çıkardı.

4. Geçmişte “melekler, kağıt kalem eline alarak insanların eylemlerini kayıt altına alır” şeklinde bilinirdi; ancak teknolojinin ürettiği kameralar, kayıt sisteminin nasıl çalıştığını ve dolayısıyla meleklerin de sistemin bir parçası olduğu ve bu sistemle her şeyin kayıt altına alındığı bilinmiş oldu. 

5. Geçmişte “şeytanlar/cinler gece gündüz etrafımızda dolaşan biyolojik varlıklar” olarak bilinirken, anlaşıldı ki “şeytan” denilen varlığın, yaratılışımızda benliğimize yerleştirilen kötü kodlar/güçler olduğu anlaşıldı. Kendimize sahip çıkmazsak, bu şeytani güçler bizi saptırırlar.

6. Geçmişte “şirk/Allah’a ortak koşma, sadece ilkel putların önünde eğilmek, onlardan yardım istemek” şeklinde kabul edilirdi; görüldü ki şirk, sadece putlara tapmak değil, Allah’a ait her hangi bir yetkiyi ve tasarrufu kullanmak veya birine vermek de şirktir. 

7. Geçmişte “kader, Allah’ın ezelde/başlangıçta başımıza gelecekleri yazıp belirleyen bir alın yazısı” olarak kabul edilirdi; oysa anlaşıldı ki kader, Allah’ın kainata yerleştirdiği sistem/yasalardır. (her canlının ölümlü olması, güneş, ay, yıldız gibi cisimlerin bir kaderle/yasayla çalışması gibi)

8.Geçmişteki, bireysel içtihatlarla ahkam kesip yüzlerce “haram” ortaya koyma ve “bireysel içtihatları (mezhepleri) dinleştirme” yanlışlığını bugün daha iyi anlayabilmekteyiz.  Halbuki mezhepler (içtihatlar) din değil, dinden anladıklarıdır. Allah’ın haram kıldığı hayvanlar bir elin parmak sayılarını geçmez. Asıl haramlık; haksız kazançtır, hak etmediğini ele geçirmektir. 

Kaldı ki “yeni haramlar” konulacak ise, konunun uzmanlarından oluşan bir komisyon tarafından belirlenmelidir. Bir kişinin içtihadıyla haramlar belirlenemez. (mesela tüp bebek gibi)

9. Geçmişte, taharet (abdest, boy abdesti) için 40-50 sayfa kitap okumak gerekirdi/okutuyorlardı. Bugün artık, abdest için onlarca sayfa okumaya gerek kalmadı. Çocuklar bile bir kez görmeyle öğrenmektedirler. Benzer şekilde namaz, oruç, hac gibi ibadetler için yazılmış ciltler dolusu bilgilerin de pek bir anlamı kalmamıştır. Bu ibadetleri bir kez yerine getirmek yeterli olmaktadır. Belki sadece kısa notlara ihtiyaç duyulacaktır. 

10. Başta namaz olmak üzere diğer ibadetlerin “geleneksel haliyle” bizzat Nebi as tarafından yerine getirildiği bilinirdi. İlim geliştikçe görüldü ki pek çok uygulama başkaları tarafından sonradan eklenmiştir. Mesela, 2+2 olan yatsı namazı 13 rekata çıkartılması gibi. Böylece olunca da ibadetin keyfiyeti (kalite, nitelik) kayboldu;  kemiyet (miktar, sayı) ön plana çıktı. 

 

Yine, geçmişte Arapça veya Osmanlıca bir risale/hikayeden bir bölüm okunduğunda “din” zan edilirdi ve Müslümanlar bu hikayelerle uyutulurdu. Bugün artık İlim/bilimin aydınlığında bu tür bilgi ve hikayelerin din olmadığı rahatlıkla bilinmektedir.

İnanıyorum ki gerçek anlamda vahiy ve akıl ışığında ilim/bilim ne kadar gelişirse, din tasavvurumuz da aynı oranda olumlu yönde gelişecek ve bütün batıl ve hurafe bilgilerden de uzaklaşmış olacağız. 

“Dini, her türlü batıldan arındırıp, sadece Allah’a özgü kılanlara selam olsun…”

 

Selam ve sağlık dileklerimle…

BEŞİR İSLAMOĞLU 28/04/24

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Hikmet Akademisi'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

YAZARA AİT BÜTÜN YAZILAR
1 KİME KULLUK EDİYORSANIZ, İMANINIZ ONADIR2 Fazlurrahman Paradigması3 MÜŞKİL AYETLER, ANCAK TE’VİLLE ANLAŞILIR.4 Çağın Dini Konuları Mezheplere Havale Edilemez5 KİTAB’I, KİTAP’TAN ÖĞRENME ZARURETİ6 BİLİM GELİŞTİKÇE, DİN TASAVVURU DA DEĞİŞİR7 Resu ve Kitap ile İlgili Bitmeyen Münakaşalar8 MÜSLÜMANLAR CEHENNEME GİRİP TEKRAR ÇIKACAK MI?9 ESKİ ÇAĞLARIN TASAVVURU İLE KUR’AN ANLAŞILMAZ10 KUR’AN’IN DOĞRU ANLAŞILMASINDA MECAZ, TEŞBİH VE TEMSİLİN ÖNEMİ11 Müslüman Geçinenler Nerelerde Yanlış Yaptı?12 Kitle Kültürü Manipülasyondur13 MUHAMMED AS’IN GERÇEK SÜNNETİNİ/YOLUNU, ANCAK KUR’AN’DAN ÖĞRENEBİLİRİZ14 Sorun Dindemi, Dini Yanlış Anlamadamı?15 ALLAH TASAVVURUMUZ, DİN ANLAYIŞIMIZI BELİRLER16 KUR’AN BEŞ TEMEL ÜZERİNE BİNA EDİLMEKTEDİR17 İNSAN OLMANIN ÖLÇÜSÜ,AHLAKTIR.18 GECEYI KADIR YAPAN KURANDIR19 INSAN OLMAK ISTIKAMET ÜZERE OLMAKTIR20 Hesap Vakti Yakindir; Ölümle Baslar21 Seytan Neyimiz Olur?22 Musa (as) Ile Bir Kul Yolculugunda Verilen Mesaj23 Harut Ve Marut Kissasinda Verilen Mesaj24 Cinlerin Mitlestirilmesi (5) 25 Cinlerin Insan Anlaminda Kullanilmasi (4)26 Ayetler Baglaminda Cin Kavrami (3)27 Cin Kavramini Hurafelerden Arindirmak (2)28 Ins ve Cin Terkibi Ne Demektir? (1)29 Tasavvuf Ilmi Ve Tarikat Dinciligi (2)30 Tasavvuf Ilmi Ve Tarikat Dinciligi (1)31 Insani Kölelestirmek En Agir Suçtur 32 Dua-Kader-Imtihan Iliskisi (Dua kaderi degistirir mi?) 33 Elestirilerde En Büyük Sorun, Ahlaksizliktir34 Kitap'i Dogru Tanimak35 Illet/Sebepler Degistiginde Hükümler De Degisir36 Kurban Sadakasinin Güncellenmesi Zorunludur37 Hac Ibadetini Güncellemek, Zarurettir Haccin Vakti (Hac Aylari)38 Hac Ibadetini Güncellemek, Zarurettir 39 Din Ögrenmede Kistas Nedir?40 Kur' an-i Reyi Ile Tefsir Edenler Kafir Olur Mu?41 Tenkit, Bir Tezin Dogrulugu Için Zaruridir; Ancak Cedele Dönüstürülmemelidir42 Dava, Hakka Riayet Etmekle Kazanilir43 Geceyi Kadir Yapan, Kur'an'dir44 Salatin, Namazla Iliskisi Üzerine?45 Kur'an'in Maksat ve Misyonu, Sorun Çözmektir46 Kur'an'da Ne Aradiniz Da Bulamadiniz? 47 Toplumda Allah'in Dini Yerine "Karma? Dinler Tercih Edilmektedir. Siz Hangi Dini Seçtiniz?48 "Kur'an Bize Yeter? Üzerine Yapilan Tartismalar49 Sirk Kosmanin Temel Nedeni, Allah'a Olan Güvensizliktir50 Imanlarina Zulüm Bulastirmayanlar Ancak Güvendedir 51 Haddini Bilmek, Insan Olmanin Temel Sartidir52 Hakikat, Batini Yollarla Ögrenilebilir Mi? 53 Din Üzerinden Yapilan Zulümler54 Zulüm Devam Ediyorsa, Tövbe ve Helallesme Anlamsizdir55 Gençlik Niçin Islam'a Mesafelidir? (Enes Kara ve benzer durumlar üzerine)56 "Kabir Ehlinden Yardim Isteyiniz?! "Allah Ile Beraber Baska Bir Ilah! Öyle MI??57 Kimin Isigiyla Nurlaniyorsunuz?58 Hangi Unsurlar Sirke Götürür?59 Islam, Kisi Odakli Degil, Ilke Odakli Bir Sistemdir 60 Kur'an'in Dogru Anlasilmasina Yönelik Sorun, Zihniyet Sorunudur61 Erdemli Toplum Nasil Olusur?62 Islam’da Ilkeler Kadim ve Bakidir, Içtihat Ise Hadis ve Konjonktureldir63 Siyaseti Dinlestirmek ve Dini Siyasallastirmak Üzerine?64 Sünnete Kimler Daha Baglidir?65 Ehl-i Sünnet Bir Koalisyondur; Homojen Bir Yapi Degildir66 Aliya Izzetbegoviç’i Mütefekkir Kilan Faktörler67 Allah Hakkinda Delilsiz Konusmak, Ona Iftira Atmaktir68 Resulullah As’dan Sonra Yasanan Hadiseler, Onun Mesajini (Yolunu) Degistirmistir/Saptirmistir -2-69 Resulullah As’dan Sonra Yasanan Hadiseler, Onun Mesajini (Yolunu) Degistirmistir/Saptirmistir -1-70 Hak Gaspi, Ibadetlerin Kazancini Tüketir71 Ahlakin Sarti Kaçtir?72 Her Iyi Müslüman, Ayni Zamanda Iyi Insandir73 Kurban Ibadetini (Kurban Etmeden!) Dogru anlamak -2- 74 Hayvanlar Ihtiyaç Üzerine Kesilir; Gelenege Kurban Edilemez -1-75 Kur’an’in Hükümlerinde Tahrifat Yapmak, ?Dine Karsi Din? Uydurmaktir -6-76 Kur’an’in Hükümlerinde Tahrifat Yapmak, ?Dine Karsi Din? Uydurmaktir -5-77 Dinde Tahrifat Yapmak, Apaçik Bir Bühtandir -4-78 Dinde Tahrifat Yapmak, Apaçik Bir Günahtir -3-79 Dinleri Ile Ilgili Uydurduklari Kendilerini Aldatmisti -2-80 Dinleri Ile Ilgili Uydurduklari Kendilerini Aldatmisti -1-81 Insan Hayatinin Güvencesi Kisastir82 Insanca Yasamanin Ön Kosulu, Nesil Emniyetidir83 Er Kisi Niyetine84 Buhari’nin ?Camiu’s-Sahih? Adli Eserinin, Kur’an’la Esitlenmesi Çabalari Üzerine85 Akilla Temellendirilmeyen Iman, Koftur -2-86 Vahiy ve Akilla Temellendirilmeyen Iman, Koftur -1-87 Güçlünün Yaninda Yer Almak88 Mesafe, Maske ve Temizlik Sadece Coronavirüse Karsi Degil89 Müslümanlar Kimlik Krizi Mi Yasiyor; Yoksa Sahte Kimlik Mi Tasiyor?90 Ibn Rüsd Müktesebatinin Temeli Akildir91 Imam Gazali’yi Dogru Anlamak92 Bilim Gelistikçe Din Tasavvuru Da Degisir93 Dava Sahipleri Nerdesiniz? 94 Sahitlik, (Sehitlik), Hak ve Adaletin Gerçeklesmesi Içindir95 Görevimiz ?Iman Sorgulamak? Degil, Zulmü Sorgulamaktir96 Kaluu Bela Allah Ile Ahitlesmektir. Bakin Nasil!97 Zekât Kurumunun Güncellenmesi (6)98 Zekât Kurumunun Güncellenmesi (5)99 Zekât Kurumunun Güncellenmesi (4)100 Zekât Kurumunun Güncellenmesi (3)
YORUMLAR
YENİ YORUM YAP
güvenlik Kodu
EDİTÖRDEN
Bizimle sosyal ağlarda bağlantı kurun!